Kancelaria Radców Prawnych

analiza orzeczenia sadu najwyzszego
Aktualności

Korzystny pogląd Sądu Najwyższego w sprawie umów GE Money Banku

Jak wskazywaliśmy już w jednym z uprzednio naszych artykułów, analiza orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej już od dłuższego czasu prowadzi do konkluzji, że z wzorca umownego stosowanego przez GE Money Bank nie jest możliwe „wykreślenie” jedynie tej części postanowień odnoszących się do marży banku z jednoczesnym „pozostawieniem” pozostałej części klauzul odnoszących się do średniego kursu NBP. Tym przyjemniej oznajmić nam zatem, że ostatnio pogląd ten został podzielony również przez Sąd Najwyższy.

Wzorzec umowy kredytowej w GE Money Bank

Celem szerszego omówienia poruszonej problematyki przypomnieć należy, że wzorzec umowny stosowany przez GE Money Bank najczęściej zawierał następujące postanowienia:

  • § 17 ust. 2 umowy„Kursy kupna określa się jako średnie kursy złotego do danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP minus marża kupna.”
  • § 17 ust. 3 umowy„Kursy sprzedaży określa się jako średnie kursy złotego do danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP plus marża sprzedaży.”

W świetle tak skonstruowanych postanowień bank bardzo często w toczących się przeciwko niemu procesach stoi na stanowisku, jakoby kwestionowaną przez kredytobiorcę umowę kredytu dało się utrzymać w mocy po usunięciu z niej wyłącznie części klauzul indeksacyjnych, tj. po usunięciu wyłącznie sformułowań „minus marża kupna” oraz „plus marża sprzedaży”.

Kancelaria – na podstawie opracowanej w tym zakresie linii argumentacyjnej – już od dłuższego czasu wyrażała pogląd, że stanowisko banku pozostaje nie do pogodzenia z wykładnią uczynioną w szeregu orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Dzieje się tak, gdyż z całego masy zapadłych w omawianej problematyce wyroków (zob. np. wyrok TSUE z dnia 26 marca 2019 r., C-70/17 i C 179/17 Abanca Corporacion Bancaria SA; wyrok TSUE z dnia 29 kwietnia 2021 r., C-19/20 Bank BPH; wyrok TSUE z dnia 8 września 2022 r., C-80/21, C-81/21, C-82/21) wywieść należy wniosek, że wykreślenie wyłącznie elementu postanowienia o charakterze nieuczciwym (abuzywnym) musi każdorazowo pozostawać niedozwolone w sytuacji, w której prowadziłoby do to naruszenia istoty postanowienia i stanowiłoby to niedozwoloną zmianę warunku umownego przez sąd krajowy. W przypadku natomiast postanowień stosowanych przez GE Money Bank sporne klauzule (klauzule „wprowadzające” do mechanizmu przeliczeń marżę banku) nie stanowią natomiast jakkolwiek odrębnych i samodzielnych postanowień, a składają się na jeden warunek dotyczący ustalania kursu kupna waluty oraz kolejny warunek dotyczący ustalania kursu sprzedaży waluty. Wszystko to prowadzi zatem do konieczności „wykreślenia” całych postanowień i w konsekwencji musi skutkować nieważnością umowy kredytu od chwili jej zawarcia.

Orzeczenie Sądu Najwyższego

Miło jest nam przekazać informację, że w świetle przywołanego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej również Sąd Najwyższy zaczyna dostrzegać podstawę do „unieważnienia” umów zawartych z GE Money Bankiem, o czym świadczy orzeczenie wydane w dniu 7 lutego 2023 roku w sprawie pod sygn. akt I CSK 4195/22.

W przywołanym orzeczeniu Sąd Najwyższy – powołując się m.in. na wyrok TSUE z dnia 29 kwietnia 2021 r., C-19/20 oraz wyrok TSUE z dnia 8 września 2022 r., C-80/21, 81/21, 82/21 – podzielił pogląd Sądu Apelacyjnego, zgodnie z którym kwestionowane w przypadku wzorca umownego GE Money Banku klauzule indeksacyjne dotyczą w równym stopniu wyliczenia samego zobowiązania kredytowego (świadczenia głównego), sposobu kalkulacji należnych rat oraz sposobu naliczania marży. Z tego zaś powodu – w przekonaniu Sądu Najwyższego – w sprawach dotyczących wzorca umownego GE Money Banku brak jest podstaw do wyinterpretowania oddzielnej normy prawnej odnoszącej się wyłącznie do marży banku.

Wszystko to doprowadziło Sąd Najwyższy do przekonania, że na skutek kontroli postanowień pod kątem niedozwolonego charakteru niemożliwe jest „wycięcie” z treści postanowienia jedynie części postanowień dotyczących marży banku, a zatem całe postanowienia muszą zostać „wykreślone”, co prowadzi do nieważności całej umowy kredytu od chwili jej zawarcia.

Podsumowując, obecnie również Sąd Najwyższy zaczyna zmieniać swój wcześniejszy pogląd (wyrażony wyrokiem z dnia 1 czerwca 2022 r., sygn. akt II CSKP 364/22), w końcu orzekając w sposób zgodny z wykładnią czynioną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. To zaś pozwala założyć, że istnieje duża szansa na ukształtowanie się w najbliższej przyszłości w ramach sądów krajowych jednolitej linii orzeczniczej korzystnej dla kredytobiorców zawierających umowy z GE Money Bankiem S.A.

W świetle powyższego, również w sprawach dot. umów GE Money Banku szanse osiągnięcia ostatecznego sukcesu pozostają bardzo wysokie, o czym najlepiej świadczą m.in. uzyskane już przez kancelarię w tego rodzaju sprawach wyroki:

  • Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2022 r., sygn. akt XXVIII C 4940/21,
  • Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 19 grudnia 2022 r., sygn. akt III C 861/22,
  • Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2023 r., sygn. akt III C 2157/22,
  • Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2023 r., sygn. akt III C 1228/22

autor: radca prawny Maciej Rączkowski

Możliwość komentowania Korzystny pogląd Sądu Najwyższego w sprawie umów GE Money Banku została wyłączona
Skontaktuj się z nami!Umów się z radcą prawnym na rozmowę!